شجاعت به معنای بی باکی در برابر دشمن و یکی از اصول اخلاقی در کنار حکمت، عفت و عدالت است، که ریشه اوصافی والا و منشا آثار و صفات مثبت فراوانی می‌شود. صحنه عاشورا، تصویری واضح از شجاعت امام حسین (ع) و اهل بیت ایشان است. شجاعت عاشورائیان ریشه در اعتقاد آنان دارد. نترسیدن از مرگ در لحظه‌های خطر و هنگام ادای تکلیف، یکی از مظاهر آشکار شجاعت است. این ویژگی زیبا در نهضت امام عاشورا و یاران با وفای ایشان به شکل باشکوهی به چشم می‌خورد. رفتار و سخنان امام حسین (ع) از زمان دعوت به بیعت با یزید تا روز عاشورا و لحظه شهادت، آهنگ همگون و یکسانی دارد. همه چیز تحت الشعاع شجاعت و صلابت عاشورائیان قرار گرفته و عنصر ترس از مرگ و اسارت در آن نهضت بزرگ به زانو درآمده است.

منبع: خبرگزاری برنا - منبع تصویر: تبیان

صبر و پایداری، به معنای مقاومت در برابر سختی‌ها و از دست ندادن تاب و قرار است. صبر، نیرویی کنشگر است که انسان را در برابر آنچه ناخوشایند اوست، توانمند می‌کند. برای مقابله با فشار‌های درونی و بیرونی و غلبه بر مشکلات، در راه رسیدن به هدف، صبر و پایداری لازم است. بدون صبر، در هیچ کاری نمی‌توان به نتیجه مطلوب رسید. در نهضت عاشورا نیز با این جلوه عظیم روحی رو به رو هستیم و آنچه حماسه کربلا را به اوج ماندگاری و تأثیرگذاری و فتح معنوی می‌رساند، قدرت صبر و پایداری امام حسین (ع) و یاران و همراهان ایشان است.

امام شهیدان، در یکی از منزلگاه‌های میان راه، در تبیین این حقیقت فرمودند اَیُّهَا النّاسُ فَمَنْ کانَ منکم یَصْبِرُ عَلی حدِّ السیفِ وَ طَعْن الاسِنّةِ فَلیقم مَعَنا و اِلاّ فَلْیَنْصَرِف عَنّا -‌ای مردم! هر کدام از شما که تحمل تیزی شمشیر و زخم و ضربت نیزه‌ها را دارد، همراه ما بماند و الاّ باز گردد.

منبع: خبرگزاری برنا -منبع تصویر: موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (علیهم السلام)

وقتی ولید(حاکم مدینه) از امام حسـین علیه السلام خواست که با یزید بیعت کند امام تاسه شب به زیارت مرقد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد و متوسل شد و از خدا کمک خواست و در نهایت تصمیم گرفت که از مدینه خارج شود و بیعت نکند پس از این تصـمیم هیچ گـاه در عزم خود تردیـد نکرد. بلکه آنچه راحق تشـخیص داد و وظیفه خود می دانست بـا قـاطعیت بی نظیري به انجام رسانید و به محمد بن حنفیه در مدینه گفت «اي برادر به خدا قسم اگر در دنیا براي من هیچ پناهگاهی نباشد باز هم با یزید بن معاویه بیعت نمی کنم .» از آن پس افراد زیادي به حضرت توصیه کردند که از مدینه خارج نشود و یا به کوفه نرود ولی ایشان قبول نکرد. برخی از این افراد عبارتنـداز: ۱)عبدالله بن عمر ۲)عبدالله بن زبیر ۳)عبدالله بن عباس ۴)عمرة بن عبد رحمن ۵)اوزاعی ۶)محمد بن حنفیه (برادرحضـرت امام حسین) ۷)عمربن عبـدرحمن ۸ و ۹)واقـدي و زرارة ۱۰)ابو واقه لیش(که حضـرت را قسم دادکه خـارج نشـود) ۱۱)عبـدالله بن جعفر (نامه اي براي حضـرت فرسـتاد) ۱۲)عمروبن سـعید(حاکم مکه)که طی نامه اي براي حضـرت امان نامه فرستاد. ۱۳)یحیی بن سـعید و عبدالله بن جعفر فرستادگان عمروبن سعید(حاکم مکه) ۱۴)فرزدق(شاعر معروف) ۱۵)عبدالله بن مطیع ۱۶)ام سلمه ۱۷)طرماح بن عدي ۱۸)جابربن عبدالله(که امام را توصیه کرد با یزیدصـلح کند) ۱۹)عبـدالله بن عدوي ۲۰)مسور بن مخرمه

منبع: آموزه های تربیتی عاشورا درس ها و عبرت ها/صفحه ۴۱

کرامت به معنای دوری از پستی و فرومایگی، و در مقابل دنائت وذلت است. خداوند در تبیین شخصیت انسان، جسم او را به خاک ربط می‌دهد و روح او را به خود نسبت می‌دهد. روح الهی به معنای روح کرامت است. پس انسان سهمی از کرامت دارد. با این نگاه بر این باوریم که در مکتب عاشورا و اندیشه عاشوراییان، "مؤمن" کرامت و ارزش دارد. انسان‌ها به لحاظ ایمان و تقوا و تعهدشان مورد احترامند. زبان و رنگ و نژاد، امتیاز نیست. قبیله و جغرافیا و برده نبودن؛ ملاک برتری نیست. به تقوا و ایمان و اخلاص نمره می‌دهند.

امام حسین (ع) در روز عاشورا، خود را بر بالین یکایک یاران شهیدشان رساندند و سر مبارک آنان را به دامن گرفتند و بین آنان تفاوت قائل نشدند. به حبیب احترام گذاشتند. به غلام خود نیز توجه کردند. یکی از صحنه‌های بزرگ تجلی وفاداری یاران امام حسین (ع) برخورد حضرت ابوالفضل (ع) با امان نامه‌ای است که شمر برای آن حضرت و برادران ایشان آورد. حضرت عباس (ع) با ردّ آن امان نامه، فرمودند: من هرگز از دینم دست بر نمی‌دارم و تا جان در بدن دارم، از امام و پیشوایم امام حسین (ع) حمایت می‌کنم.

در زیارت نامه آن یار باوفای امام عاشورا نیز می‌خوانیم «شهادت می‌دهم، تو به بیعتی که با امام حسین (ع) بسته بودی، وفا کردی و دعوتش را اجابت نمودی و از دستوراتش اطاعت کردی» در میدان کربلا، برادر، خواهر، فرزند، پسر برادر، پسر خواهر؛ همه آمدند و خودشان را سپر بلای امام حسین (ع) قرار دادند در حالی که یقین داشتند، کشته می‌شوند. این همان وفاداری و فداکاری عظیم، بزرگ و بی نظیر است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

تکلیف، وظیفه‌ای است که از طرف خدای مهربان، برای انسان مشخص شده است. عمل به تکلیف نیز از فرامین لازم خداوند و در پی دارنده تقواپیشگی و پایداری در ایمان است. انبیاء و اولیای الهی، در شرایط مختلف اجتماعی، بر اساس تکلیف عمل می‌کردند. نهضت عاشورا نیز یکی از جلوه‌های عمل به تکلیف و وظیفه بود. امام حسین (ع) فرمودند اَرْجُو اَنْ یَکُونَ خَیْرا ما ارادَ اللّهِ بِنا، قُتِلْنَا اَمْ ظَفَرْنا؛ امیدوارم آنچه خدا برای ما اراده فرموده است، خیر باشد؛ چه کشته شویم و چه پیروز گردیم.

عاشوراییان، در روز عاشورا برای ادای تکلیف آمدند؛ کاری نداشتند که امام حسین (ع) به حکومت برسد یا شهید بشود؛ گفتند ما برای عمل به تکلیف آمدیم، کشته شویم یا زنده بمانیم هم تفاوتی ندارد.

منبع: خبرگزاری برنا

وفاداری؛ یک کیفیت اخلاقی، و به معنای متعهد بودن و پای بندی به عهد و پیمان و دوستی و یا عشق است. وفا و عمل به پیمان، و ایستادگی بر سر عهد از ویژگی‌های امام حسین (ع) و اصحاب وفادار آن حضرت است. آن حضرت شب عاشورا در توصیف اصحاب خود فرمودند: هیچ اصحابی وفادارتر و صادق‌تر از یاران خود نمی‌شناسم. در وصف وفاداری امام عاشورا نیز در زیارت نامه ایشان می‌خوانیم «شهادت می‌دهم که تو به عهدی که با خداوند بسته بودی، وفا کردی» یکی از صحنه‌های بزرگ تجلی وفاداری یاران امام حسین (ع) برخورد حضرت ابوالفضل (ع) با امان نامه‌ای است که شمر برای آن حضرت و برادران ایشان آورد. حضرت عباس (ع) با ردّ آن امان نامه، فرمودند: من هرگز از دینم دست بر نمی‌دارم و تا جان در بدن دارم، از امام و پیشوایم امام حسین (ع) حمایت می‌کنم.

در زیارت نامه آن یار باوفای امام عاشورا نیز می‌خوانیم «شهادت می‌دهم، تو به بیعتی که با امام حسین (ع) بسته بودی، وفا کردی و دعوتش را اجابت نمودی و از دستوراتش اطاعت کردی» در میدان کربلا، برادر، خواهر، فرزند، پسر برادر، پسر خواهر؛ همه آمدند و خودشان را سپر بلای امام حسین (ع) قرار دادند؛ در حالی که یقین داشتند، کشته می‌شوند. این همان وفاداری و فداکاری عظیم، بزرگ و بی نظیر است.

منبع: خبرگزاری برنا

نماز از عبادت‌های مسلمانان و از ارکان مهم دین اسلام و عملی است که با هدف برقراری ارتباط نزدیک با خداوند انجام می‌شود. راز و نیاز هم به معنای در میان نهادن سر و حاجت و خواهش خود با خدای بزرگ و مهربان است. امام حسین (ع) به مسئله نماز و راز و نیاز با خدای مهربان اهتمام جدی داشتند. در عصر تاسوعا، زمانی که لشکر عمر سعد تصمیم گرفت که جنگ را شروع کند، امام به برادر خود حضرت ابوالفضل ماموریت دادند تا از دشمن یک شب مهلت بگیرد. ایشان در بیان علت آن مهلت، فرمودند: امشب را به ما مهلت دهند تا به نماز و دعا و استغفار مشغول شویم؛ زیرا خدا می‌داند که من نماز و دعا و قرآن را دوست می‌دارم.

در ظهر عاشورا نیز وقتی ابو ثمامه صائدی زمان نماز را متذکر شد، امام فرمودند: نماز را به یاد ما انداختی، خداوند تو را از جمله نمازگزارانی که به یاد خداوند هستند، قرار دهد.

منبع: خبرگزاری برنا

اخلاص، پاک کردن نیت از غیر خدا و انجام دادن عمل برای خداست. اساس و زیربنای سعادت و عزت امام عاشورا و پیروان ایشان، بندگی خالصانه آنان است. اخلاص سیدالشهدا (ع) و یاران با وفای آن امام همام، مهم‌ترین عامل ماندگاری و جاودانگی نهضت عاشورا است. در روز عاشورا و در کربلا، تنها خون بود و شمشیر و زخم و درد و غربت و تنهایی و شهادت، و از ثروت و ریاست و مقام و امتیاز و مدال، هیچ خبری نبود. مجاهدان عرصه نبرد عاشورا، فقط و فقط به خدا و رضایت محبوب و سعادت اخروی، و به بقاء دین و ارزش‌ها می‌اندیشیدند. با نیروی اخلاص، وارد معرکه می‌شدند و با شور و شوق شربت شیرین شهادت می‌نوشیدند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

آسیب پذیری؛ یعنی بی دفاع بودن نسبت به حملات و خطرات آسیب رسان به جسم یا روح انسان ها. نهضت عاشورا تبیین گر این حقیقت است که جبهه دشمن با همه توانایی‌های ظاهری، بسیار آسیب پذیر است؛ همچنان که جبهه بنی امیه، به وسیله کاروان اسیران عاشورا، در کوفه و شام و مدینه آسیب دید و بالاخره هم ماجرا به فنای جبهه سفیانی منتهی شد. نهضت عاشورا برای ما تبیین کرد که ۷۲ انسان با ایمان و بصیر، در برابر ۳۰ هزار انسان کافر، پیروزند. قدرت انسان به میزان ارتباط او با خداست. با این نگاه، یزیدیان، فرعونیان، صدامیان، مستکبرین و صهیونیست‌ها محکوم به شکست و نابودی اند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

آزادگی به آن معناست که انسان کرامت و شرافت خویش را بشناسد و تن به ذلت و اسارت دنیا و زیر پا نهادن ارزش‌های انسانی ندهد. بندگی خالص پروردگار، تزکیه نفس، رعایت زهد، کسب تقوا، دوری از طمع ورزی، و مخالفت با هوا و شیطان، از عوامل آزادگی به شمار می‌روند.

آزادگی از مهم‌ترین فضایل انسانی و یکی از اصول مهم زندگی اولیای الهی است. امام حسین (ع) در پاسخ به درخواست کنندگان بیعت به نفع یزید، فرمودند لا وَ اللّهِ لا اُعْطِیْهِم بِیَدی اِعْطاءَ الذّلیلِ وَ لا اَقِرُّ اِقْرارَ إلْعَبیدِ؛ به خدا سوگند؛ نه دست ذلّت به آنان می‌دهم و نه، چون بردگان تسلیم حکومت آنان می‌شوم! انسان آزاده، هرگز حاکمیت ظالم و ستمگر را نمی‌پذیرد و بر اساس آیه واجتنبوا الطاغوت؛ در برابر یزید و یزیدیان قیام و با ستمگران مبارزه می‌کند.

آزادگی آنقدر اهمیت دارد که امام حسین (ع) فرمودند انْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ دِینٌ وَ کُنْتُمْ لَا تَخَافُونَ الْمَعَادَ فَکُونُوا أَحْرَاراً فِی دُنْیَاکُم‏؛ اگر دین ندارید و از معاد هم نمی‌ترسید، پس در دنیایتان آزاده باشید. این یک ندای همیشگی است و همچنان که امام حسین (ع) در عمل نشان دادند که همه اصول را رعایت می‌کنند و از هرگونه تخلفی رها هستند، به همه انسان‌ها در همه اعصار نشان می‌دهند که انسان باید رها از بند هوای نفس و حقیقت جو باشد.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

حسين بن علي(عليهماالسلام ) درس غيرت به مردم داد، درس تحمل و بردباري به مردم داد، درس تحمل شدائد و سختي ها به مردم داد. اين ها براي ملت مسلمان درسهاي بسيار بزرگي بود. پس اين كه مي گويند حسين بن علي(عليهماالسلام ) چه كرد و چطور شد كه دين اسلام زنده شد، جوابش همين است كه حسين بن علي روح تازه دميد، خون ها را به جوش آورد، غيرت ها را تحريك كرد، عشق وايده آل به مردم داد، حس استغناء در مورد مردم به وجود آورد، درس صبر و تحمل و بردباري و مقاومت و ايستادگي در مقابل شدائد به مردم داد، ترس را ريخت، همان مردمي كه تا آن مقدار مي ترسيدند، تبديل به يك عده مردم شجاع و دلاور شدند.

منبع: حماسه حسینی/شهید دکتر مطهری/جلد۱/صفحات۴۷-۴۸

حسين [-علیه السلام-]يك درس بزرگتر از شهادتش به ما داده است، و آن نيمه تمام گذاشتن حج و به سوی شهادت رفتن است، حجي که همه اسالفش، اجدادش، جدش و پدرش برای احيای اين سنت، جهاد کردند. اين حج را نيمه تمام ميگذارد و شهادت را انتخاب ميکند، مراسم حج را به پايان نميبرد، تا به همه حجگزاران تاريخ، نمازگزاران تاريخ، مومنان به سنت ابراهيم[-علیه السلام-]، بياموزد که اگر امامت نباشد، اگر رهبری نباشد، اگر هدف نباشد، اگر حسين[-علیه السلام-] نباشد و اگر يزيد باشد، چرخيدن بر گرد خانه خدا، با خانه بت، مساوی است. در آن لحظه که حسين[-علیه السلام-] حج را نيمه تمام گذاشت و آهنگ کربلا کرد، کساني که به طواف، همچنان در غيبت حسين[-علیه السلام-]، ادامه دادند، مساوی هستند با کساني که در همان حال، بر گرد کاخ سبز معاويه در طواف بودند، زيرا شهيد که حاضر است، در همه صحنه های حق و باطل، در همه جهادهای ميان ظلم و عدل، شاهد است، حضور دارد، ميخواهد با حضورش اين پيام را به همه انسانها بدهد که وقتي در صحنه نيستي،وقتي از صحنه حق و باطل زمان خويش غايبي، هرکجا که خواهي باش!

منبع:حسین وارث آدم-دکتر علی شریعتی-صفحات252و253

منبع: موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (علیهم السلام)

«نجات بخشِ تاریخ»

منبع: موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (علیهم‌السلام)

*امام صادق -علیه السلام-در ثنای عموی بزرگوارشان فرموده اند:«عمویم عباس ،بصیرتی نافذ و ایمانی محکم داشت. او با برادرانش حسین (علیه السلام) جهاد کرد و بلایی نیکو متحمل شد و به افتخار شهادت رسید»*( ۱)

................................................................................

ایمان راسخ و تزلزل ناپذیر حضرت عباس (علیه السلام)

*هنگامي كه فرماندهي عمر بن سعد حتمي شد و فرمان جنگ بر عليه ابا عبدالله الحسين عليه السلام را صادر كرد، شمر با صداي بلند فرياد كشيد فرزندان خواهر من كجائيد. اين سبط اخينا اين العباس و اخوته - عباس و برادرانش كجائيد حضرت عباس و برادرانش توجهي به او نكردند و او را مورد بي اعتنائي قرار دادند. حضرت امام حسين عليه السلام فرمود: (اجيبوه و لو كان فاسقا) جواب دهيد اگر چه او فاسق است. نكته قابل توجه اينكه اگر ابا عبدالله[(علیه السلام)] دستور جواب نمي داد، عباس[(علیه السلام)] صحبت نمي كرد؛ چون بيعت با امام مفهومش اين است كه با دشمن تماس برقرار نكند و در حدود فرمان فرمانده، خود را موظف نمايد. حضرت عباس و برادرانش گفتند: چه مي‌گوئي؟ شمر گفت: اي فرزندان خواهر من! شما در امانيد. خودتان را با حسين به كشتن ندهيد و شما از اميرالمؤمنين يزيد اطاعت كنيد. حضرت عباس فرمود: خدا ترا لعنت كند چگونه ما در امان باشيم ولي فرزند رسول خدا در امان نباشد؟*(۲)

۱.العباس بن علی،از باقر شریف قرشی،ص36 به نقل از ذخیره الدارین.

۲.آموختنی هوایی از عاشورا/مهدی احدی امیر کلائی/صفحه۳۸-۳۹

«سیدالشهدا علیه السلام و اصحاب او و اهل بیت او آموختند تکلیف را. فداکاری در میدان تبلیغ در خارج میدان (جنگ) همان مقداری که فداکاری حضرت ارزش پیش خدای تبارک و تعالی دارد و در پیش برد نهضت حسین علیه السلام کمک کرده است، خطبه‌های حضرت سجّاد علیه السلام و حضرت زینب علیهاالسلام هم به همان مقدار یا قریب آن مقدار تأثیر داشته است. آنها به ما فهماندند که در مقابل جائر، در مقابل حکومت جور، نباید زن‌ها بترسند و نباید مردها بترسند. در مقابل یزید حضرت زینب علیهاالسلام ایستاد و آن را همچون تحقیر کرد که بنی امیه در عمرشان همچون تحقیری نشنیده بودند، و صحبت‌هایی که در بین راه و در کوفه و شام و این‌ها کردند و منبری که حضرت سجاد علیه السلام رفت و واضح کرد به این که قضیه مقابله ی غیر حق با حق نیست، یعنی ما را بد معرفی کرده اند، سیدالشهدا علیه السلام را می‌خواستند معرفی کنند که یک آدمی است که در مقابل حکومت وقت، خلیفه ی رسول اللّه ایستاده است. حضرت سجاد علیه السلام این مطلب را در حضور جمع فاش کرد و حضرت زینب علیهاالسلام هم». «کسی که برای خدا کار می‌کند، قیام برای خدا می‌کند، این از هیچ چیز نباید بترسد یعنی از این که شکست هم بخورد نباید بترسد، این شکست نیست».

منبع:بازشناسی نهضت عاشورا ،به اهتمام محمود اصغری،دانشگاه علوم اسلامی رضوی،صفحه۳۳۵

نافع بن هلال، شهیدی دیگر از از عاشوراییان بود. نامزد داشت و هنوز عروسی نکرده بود. در کربلا هنگامی که می‌خواست برای نبرد به میدان رود، همسرش دست به دامان او شد و گریست. این صحنه کافی بود که هر جوانی را متزلزل کند، و انگیزۀ جهاد را از او سلب کند. با آنکه امام حسین علیه السلام نیز از او خواست که شادمانی همسرش را بر میدان رفتن ترجیح دهد، بر این محبّت بشری غلبه یافت و گفت: ای پسر پیامبر! اگر امروز تو را یاری نکنم، فردا جواب پیامبر را چه بدهم؟ آنگاه به میدان رفت و جنگید تا شهید شد. در یکی از شب‌های عطش در کربلا، نافع بن هلال همراه جمعی برای آوردن آب برای خیمه‌های امام، به فرات رفتند. نگهبانان فرات گفتند:می توانی خودت آب بخوری ولی برای امام، حق نداری آب ببری. گفت: محال است که حسین و یارانش تشنه باشند و من آب بنوشم!

جهت مشاهده بخش اول این مطلب کلیک کنید

منبع:پیام های عاشورا/جواد محدثی/صفحه ۶۹

در مورد شهادت امام حسین علیه السلام از توجیهات معروف دشمن این بود که: حسین بن علی علیهما السلام از دین جدش خارج شده و می‌خواهد شقّ عصای مسلمین کند. یعنی اختلاف اندازی کند.

عمر سعد با توجیه اینکه: برای صلح می‌روم به بزرگترین جنایت دست یازید. یکی از یاران او در کربلا بعد از شهادت امام مشغول غارت اموال اهلبیت علیهم السلام بود ولی گریه می‌کرد!!.

کودکی از فرزندان امام به او فرمود: چرا گریه می‌کنی؟ گفت: به خاطر جنایت و غارتی که می‌کنم، کودک فرمود، بنابراین از این خلاف دست بردار. او در پاسخ گفت:

«أخاف أن یأخذه غیری»

«می ترسم این زیور را شخص دیگری برباید».

((ان شاء الله پس از ایام محرم و صفر چند مطلب از منابع و کتبِ معتبر در موضوع «توجیهِ گناه» در وبگاه گنجانده خواهد شد))

منبع:گناه شناسی/استاد محسن قرائتی/صفحه ۶۸

۱- امام حسين عليه السلام در ميدان جنگ به همراه لشكر دشمن به نماز جماعت ايستاده و حتي لشكر دشمن نيز به او اقتدا كردند و اين مطلب اهميت نماز را در نظر حضرت نشان داد و نيز موجب دفع تبليغات دشمن گرديد. (كه امام عليه السلام را خارجي مي‌خواندند. ) جالب اين است كه امام به فرزند خود دستور مي‌دهد كه اذان بگويد و با اين كار كودكان را به صحنه ي نماز و عبادت مي‌آورد و به آنها شخصيت مي‌دهد . ۲ - در روز عاشورا وقتي ابوثمامه (عمر بن عبدالله الصائدي) گفت: دوست داريم نماز ظهر را با شما بجا آوريم، حضرت فرمود: «ذكرت الصلوة جعلك الله من المصلين الذاكرين» نماز را ياد كردي خداوند تو را از نماز گزاران (و) ذاكرين قرار دهد. امام عليه السلام از لشكر دشمن خواست كه دست از جنگ بردارند تا نماز را بجاآورند ولي آنان سكوت كردند. پس حضرت خود اذان گفت و زهير و سعيد به عبدالله در جلوي حضرت ايستادند و نصف افراد لشكر به امام اقتدا كردند، و نماز را به صورت «نماز خوف» به جا آوردند . ۳ - عبادت در شب عاشورا: در حالي كه دشمن امام و يارانش را محاصره كرده بود و با اسب‌ها دور تا دور تا دور نگهباني مي‌دادند، امام عليه السلام و يارانش تا صبح به نماز و استغفار و زاري به درگاه الهي مشغول بودند . «بات الحسين و اصحابه طول ليلتهم يصلون و يستغفرون و يتضرعون... »

منبع:آموزه های تربیتی عاشورا (درس ها و عبرت ها)- محمد علی رضائی اصفهانی-صفحات۵۹ و۶۰

روز عاشورا وقتی در مقابل سی هزار دشمن مسلّح، جگرگوشه ی زهرا با هفتاد و دو نفر ظاهر شد - آن هم هفتاد و دو نفری که میان آنان نوجوان سیزده ساله هم بود، کودک یازده ساله هم بود، پیرمرد هفتاد ساله هم بود - دشمن با خود فکر کرد حسین علیه السلام دیگر تمام شد. مخصوصاً در آن لحظات آخر روز عاشورا، وقتی که همه ی یاران حسین بن علی علیه السلام شهید شدند و این بدنهای پاک و مطهّر بر روی خاکهای گرم کربلا غلتید، دیدند حسین بن علی علیه السلام ظاهر شد؛ در حالی که قنداقه ی یک طفل شیرخواره روی دست اوست. همه یقین کردند دیگر از حسین علیه السلام و از پیام حسین علیه السلام در دنیا اثری باقی نمیماند. آخر، همه ی دوستان حسین علیه السلام و همه ی فداکاران، آنجا جمع بودند. مدینه در کربلا بود، مکه و کوفه و حجاز و عراق در همان میدان خلاصه شده بود؛ کس دیگری نبود که بتواند ادّعا کند دنباله رو حسین علیه السلام است. آنها هم یکی پس از دیگری در خاک و خون غلتیدند و به درجه ی شهادت رسیدند. حالا در عصر عاشورا، حسین بن علی علیه السلام که یک روز چشم دنیایی متوجّه او بود، تنها سربازش و تنها رزمنده ی شیرخوارش را روی دست گرفته و در مقابل لشکر دشمن ظاهر شده است. چشم کوتاه بین دشمن، حسین علیه السلام را تمام شده فرض کرد. ......

جهت مشاهده کامل مطلب ادامه مطلب را انتخاب کنید

یکی از پیام های اخلاقی عاشورا:جهاد با نفس

برتر و دشوارتر از جهاد با دشمن بیرونی، مبارزه با تمنّیات نفس وکنترل هوای نفس و خشم و شهوت و حبّ دنیا و فدا کردن خواسته‌های خویش در راه «خواستۀ خدا» است. این خود ساختگی و مجاهده با نفس، زیر بنای جهاد با دشمن بیرونی است و بدون آن، این هم بی ثمر یا بی ثواب است؛ چون سر از ریا، عجب، غرور، ظلم و بی تقوایی در می‌آورد. کسی که در «جبهۀ درونی» و غلبه بر هوای نفس، پیروز باشد، در صحنه‌های مختلف بیرون نیز پیروز می‌شود و کسی که تمنّیات نفس خویش را لجام گسیخته و بی مهار، برآورده سازد، نفس سرکش انسان را بر زمین می‌زند و به تعبیر حضرت امیر علیه السلام او را به آتش می‌افکند. در صحنۀ عاشورا، کسانی حضور داشتند که اهل جهاد با نفس بودند و هیچ هوا و هوسی در انگیزۀ آنان دخیل و شریک نبود. از همین رو، بر جاذبه‌های مال، مقام، شهوت، عافیت و رفاه، ماندن و زیستن، نوشیدن و کامیاب شدن و... پیروز شدند. عمروبن قرظۀ انصاری، از شهدای کربلا، درجبهۀ امام حسین علیه السلام بود و برادرش «علی بن قرظه» در جبهه عمر سعد. اما خودساختگی او سبب شد که هرگز محبت برادرش، سبب سستی در حمایت از امام نشود و دلیرانه در صف یاران امام، ایستادگی و مبارزه کند. محمد بن بُشر حَضرمی در سپاه امام بود. فرزندش در مرز «ری» اسیر شده بود. با اینکه امام به او رخصت داد که کربلا را ترک کند و در پی آزاد کردن فرزند اسیرش برود او مسألۀ «علاقه به فرزند» را در راه هدفی دینی، حل کرده بود. «حاضر نشد امام را ترک کند» و وفا نشان داد.

ادامه این مطلب ان شاء الله در مطالب آتی تقدیم خواهد شد

منبع:پیام های عاشورا-جواد محدثی-صفجه۶۸-۶۹